In dialoog over kracht en tegenkracht in bestuurskamer - bijeenkomst Aw over rapport onderzoeker Marilieke Engbers

Toezichthouders, bestuurders en inspecteurs van de Autoriteit woningcorporaties gaan tijdens de bijeenkomst van de Aw op 20 februari met elkaar in gesprek over kracht en tegenkracht in de bestuurskamer. Volgens onderzoeker Marilieke Engbers die het gelijknamige onderzoeksrapport in juni vorig jaar publiceerde, raakt het thema alle spelers in de sector. ‘Een brede dialoog is belangrijk.’

Tekst: Lisette Vos

Engbers, verbonden aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, heeft in opdracht van de Aw onderzoek gedaan naar de mogelijke risico’s bij langzittende bestuurders. Als de RvC onvoldoende tegenkracht biedt tegen de bestuurder die aan zijn of haar eigen overtuigingen vasthoudt en die geen tegenspraak meer duldt (paradigmaverkleving), ontstaan vooral risico’s. Dat een bestuurder lang aan het roer zit, is niet het belangrijkste risico, stelt Engbers.

Marilieke Engbers (foto: Mark Prins)

Reflectie
Tijdens de bijeenkomst van de Aw is er ruimte om het risico van de paradigmaverkleving en het effect ervan op kracht en tegenkracht in de bestuurskamer te onderzoeken, ook met deelnemers uit andere sectoren. ‘Wat is paradigmaverkleving eigenlijk, wat zijn de risico’s, wat betekent dit voor de governance?’

Hoe?
Engbers vindt het belangrijk om niet in de actie-modus te schieten en direct oplossingen te zoeken. De eerste stap is samen te erkennen dat het risico op paradigmaverkleving bij iedereen in de bestuurskamer op de loer ligt. ‘We gaan met elkaar verkennen hóe je het bij jezelf herkent, en vervolgens hóe je kracht en tegenkracht in de bestuurskamer behoudt of weer herstelt. Wat hebben we daarvoor nodig?’

Rollenspel
Tijdens de bijeenkomst van de Aw gaan de deelnemers met elkaar aan de slag. Zij behandelen vanuit verschillende rollen (bestuur en toezicht) één case. Volgens Engbers is het belangrijk om de verantwoordelijkheid van iedere rol – ook die van de inspecteur - te onderzoeken. ‘Het risico op paradigmaverkleving kunnen we alleen tegengaan als de hele sector als collectief het risico herkent en erkent.’

In gesprek
Voordeel van de interactieve bijeenkomst is dat een grote groep meedoet en vervolgens dezelfde case met elkaar kan bespreken. Engbers: ‘Deze gedeelde ervaring kan je ook helpen om binnen je eigen RvC met elkaar in gesprek te gaan over wat je hebt geleerd.’

Niet te snel oordelen
Voor iedereen – ook voor diegenen die niet bij de bijeenkomst aanwezig kunnen zijn - is het rapport Kracht en tegenkracht online beschikbaar. In het persoonlijke voorwoord roept Engbers de lezers op om niet te snel te oordelen (en te denken ‘dat gebeurt mij niet’) en het rapport weg te leggen, maar dat oordeel juist met bestuurders, collega RvC-leden, inspecteurs en adviseurs te onderzoeken. ‘De dilemma’s die in meer dan 150 gesprekken met RvC-leden (ook voor het promotieonderzoek van Engbers, red.) naar voren zijn gekomen, en de worsteling die daarbij komt kijken, is reëel en begrijpelijk.’

Oproep VTW-voorzitter
Volgens VTW-voorzitter Guido van Woerkom is het onderzoeksrapport Kracht en tegenkracht van Marilieke Engbers een must-read. Eind vorig jaar riep hij in een videoboodschap alle VTW-leden op om het rapport te lezen en met elkaar te reflecteren over de vraag of de kracht van de bestuurder en tegenkracht van de RvC voldoende in balans is. Dat kan volgens Van Woerkom bijvoorbeeld tijdens de jaarlijkse zelfevaluatie. 

Bijeenkomst Kracht en tegenkracht op 20 februari in Amsterdam
De bijeenkomst op 20 februari is vol. U kunt zich aanmelden voor de wachtlijst. Bij voldoende aanmeldingen overweegt de Aw een tweede bijeenkomst te organiseren.

Rapport downloaden
Het rapport Kracht en tegenkracht is hier te vinden.


Terug