De strategie van de kreeft (Yousri Mandouri, Dorien van der Heijden, Sven Turnhout) is een managementboek over transformatie, met de kreeft als metafoor. Hoe kun je zaken rigoureus anders aanpakken? Hoe werp je je oude pantser af en creëer je ruimte voor vernieuwing?
Het uitgangspunt dat innoveren in een startup eenvoudiger is dan vernieuwing in bestaande organisaties, is de opmars naar achtereenvolgens het omhelzen van ongemak en disruptie, het opbouwen van een visie en een op een andere wijze georganiseerd vernieuwingsproces. Waar organisaties praten over het doorvoeren van cruciale veranderslagen, zijn ze vaak druk met het in stand proberen te houden wat ze hebben en met achterstallig onderhoud om de bestaande werkwijzen aan de praat te houden. Het boek beschrijft hoe je dat doorbreekt, hoe je ongemak en disruptie inzet, hoe je scenario’s uitwerkt die het dominante denken doorbreken. Hoe je een visie opbouwt met verbeelding en verbinding. Terecht wijzen de schrijvers er hierbij op dat je wel uit moet blijven gaan van de missie van de organisatie.
Toegespitst op woningcorporaties: Hoe krijg je werkelijk zicht op de buitenwereld, wat daar speelt, welke ontwikkelingen belangrijk zijn voor de huurders? Hoe werkt je mee aan de oplossing van de problemen waar partners echt van wakker liggen, waar huurders, gemeenten, zorginstellingen, onderwijs tegenaan lopen. Maar ook is de vraag interessant wie de nieuwkomers op de woningmarkt zijn waar aandacht voor moet zijn. De particuliere, op winst gerichte aanbieders? Of de nieuwe kleinschalige, coöperatieve woongroepen?
Apart aandacht is er voor vitale coalities. Samenwerken in netwerken met partijen die je voorheen misschien als concurrent zag of die in een andere wereld leefden, kan helpen een echte transities van de grond te krijgen. Zo zijn er al mooie samenwerkingen, netwerken ontstaan rond het thema ‘inclusieve buurten’.
Ook op te verwachten tegenwerpingen gaan de schrijvers in. Het argument dat medewerkers niet willen veranderen, wordt tegengesproken door het geconstateerde verlangen van medewerkers, zoals van corporaties, om maatschappelijk relevanter te zijn, waardevoller voor de huurders.
Het boek is een mooi handboek voor mensen die zich bezig (willen) houden met echte vernieuwing en geïnspireerd willen worden op zowel de ‘harde’ als de ‘zachte’ kant van de transformatie opgave.
In het boek komen veel anekdotes, interviews, voorbeelden, uitspraken, en schema’s voor. Zij houden het boek luchtig en vergroten de leesbaarheid.
Een wellicht inspirerend voorbeeld van transformatie komt uit een bedrijf in de gezondheidszorg. Daar moest de toekomstige focus komen te liggen op value based healthcare. Het verdienmodel werd op zijn kop gezet: niet langer betaling op basis van de hoeveelheid verkochte medicatie, maar betaling gebaseerd op de behaalde gezondheidswinst voor de patiënt. De vertaling naar de huurmarkt staat er niet bij. Maar de vraag of dit boek interessant is voor toezichthouders woningcorporaties beantwoord ik positief.
Leukste quote: “laat je niet foppen door de uitspraak dat de basis op orde moet zijn voordat je aan vernieuwing kunt werken”; om als toezichthouder over na te denken.
Ben Plandsoen is lid van de RvC van Woongroep Marenland