Opdrachtgeverschap van woningcorporaties vraagt aandacht van het interne toezicht. Woningcorporaties zijn gezamenlijk de grootste opdrachtgever in de woningbouw. Hierbij gaan grote bedragen om, worden langjarige verplichtingen aangegaan en grote risico’s gelopen.
Op 4 oktober 2019 houdt de VTW een regiobijeenkomst in Den Bosch over het thema opdrachtgeverschap en de rol van het interne toezicht daarbij. Meer informatie.
‘Opdrachtgeverschap in toezicht net zo belangrijk als huurder en financiering’
Interview met Douwe Hoogstra, commissaris bij DUWO
Douwe Hoogstra is voorzitter van de raad van commissarissen bij studentenhuisvester DUWO. Voorheen was hij ook voorzitter van de RvC van woningcorporatie Lefier. Hoogstra pleit voor een grotere bewustwording over opdrachtgeverschap bij interne toezichthouders. ‘Dat is één van de manieren waarop de sector het opdrachtgeverschap kan verbeteren.’ Aedes en de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties (VTW) gaan gezamenlijk bijeenkomsten organiseren over het opdrachtgeverschap bij corporaties en de rol van het interne toezicht daarbij.
Wat is de rol van interne toezichthouders bij opdrachtgeverschap?
‘Corporaties zijn de grootste opdrachtgever in de Nederlandse woningbouw en vastgoed is de grootste kostenpost van woningcorporaties. In nieuwbouw, onderhoud, renovatie en het verduurzamen van bestaande woningen gaan grote bedragen om. En daar zitten dus ook grote risico’s. De verantwoordelijkheid daarvoor ligt in eerste instantie natuurlijk bij de directeur-bestuurder, maar in tweede instantie bij de raad van commissarissen. En dus moet er binnen die raad vastgoedkennis aanwezig zijn. Je kunt nu eenmaal slecht toezicht houden op zaken waar je geen verstand van hebt. Iedere raad zou minstens één commissaris moeten hebben die de bestuurder kan bevragen over nieuwbouw- en grotere onderhoudsprojecten, of deze deskundigheid inhuren. We hebben het dan niet over lekkende kranen, te repareren dakgoten en andere kleinere opdrachten rond bijvoorbeeld planmatig onderhoud. Maar over vragen als: Past het project in de planning en visie? Is er een marktonderzoek? Is er een investeringsstatuut? Een aanbestedingsreglement? Hoe worden aannemers en leveranciers geselecteerd en gescreend? Hoe zit het met de integriteit van die bedrijven? Hoe zien de contracten eruit?’
Staat de opdrachtgeversrol van de corporatie hoog op de agenda van de interne toezichthouder?
‘Ik vrees dat dit bij veel corporaties nog niet het geval is. Dat merk ik in bijeenkomsten en gesprekken met commissarissen. De vastgoedkennis in de raden van commissarissen is nog niet overal op peil en in het verlengde daarvan de kennis over opdrachtgeverschap ook niet. “Waarom zou iemand uit de vastgoedwereld in een raad van commissarissen moeten zitten”, hoorde ik een corporatie-commissaris laatst zeggen. “Wij zijn geen vastgoedbedrijf, maar volkshuisvesters.” Zo’n uitspraak vind ik illustratief voor de noodzaak om het opdrachtgeverschap bij corporaties te moderniseren. Natuurlijk zijn we volkshuisvesters. Maar een corporatie is ook een vastgoedbedrijf, met een bijzondere functie en bijzondere financiering. Vastgoed en opdrachtgeverschap zijn net zulke belangrijke thema’s als huurders en financiering. Niet meer en niet minder.’
Wat kunnen we doen om de rol van interne toezichthouders te vergroten?
‘De eerste stap is zorgen voor bewustwording over de rol van de toezichthouder bij het opdrachtgeverschap. “Hebben we hierover voldoende deskundigheid in huis?”, is een van de vragen die de raad zichzelf moet stellen. Als dat niet zo is, is dat een eis voor het profiel bij de eerstkomende vacature. En dat hoeft niet per se een bouwer of een aannemer te zijn. Er zijn genoeg andere mensen te vinden met voldoende vastgoedkennis. Bijvoorbeeld uit de projectontwikkeling- of beleggerswereld. Kleine corporaties kunnen deze deskundigheid eventueel inhuren.’
Bron: www.aedes.nl
Meer informatie
- Handreiking Toezicht op opdrachtgeverschap
- Presentaties bijeenkomst 26 februari 2016
- Dossier Opdrachtgeverschap op website van Aedes
- Betrokkenheid interne toezicht bij professioneel opdrachtgeverschap
- Interview Tom Smeulders: "Alleen je inkoopbeleid op de website zetten is onvoldoende"
- Trends in professionaal opdrachtgeverschap, bijdrage van Harco Bouwman
- Interview Harco Bouwman: "Inkoop gaat over kosten, maar vooral over kwaliteit.”