Debatten over de Evaluatie Woningwet en de maximale huursomstijging

13-12-2019 11:51

Op 12 december 2019 heeft de Tweede Kamer gedebatteerd over o.a. de Evaluatie van de Woningwet en Vestia in een commissievergadering. Later op de avond is in een plenaire vergadering een wijziging van de Woningwet besproken over de maximale huursomstijging en de lokale mogelijkheid tot een hoger percentage. 

1) Algemeen Overleg (AO) commissie Binnenlandse Zaken over o.a. Evaluatie Woningwet en Vestia
Kamerleden Beckerman (SP), Koerhuis (VVD), Smeulders (GL), Van Eijs (D66), Ronnes (CDA), Nijboer (PvdA) en Dik-Faber (ChristenUnie) gingen met elkaar en met minister Van Veldhoven-van der Meer in debat onder leiding van voorzitter Ziengs (VVD).

De VTW heeft samen met Aedes, Woonbond en VNG voorafgaand aan het debat een brief geschreven over de knelpunten in de wet en voorstellen gedaan voor verbetering. 

Verhuurderheffing
De Kamer stelde een aantal kritische vragen over nut en noodzaak van de verhuurderheffing. Vanuit de oppositiepartijen werd ook regelmatig verwezen naar de veranderende opstelling van drie van de vier coalitiepartijen. Alleen de VVD lijkt nog groot voorstander van de verhuurderheffing. Zo nam het congres van de ChristenUnie op 23 november jl. een motie aan waarin gevraagd werd om afschaffing van de verhuurderheffing op een zo kort mogelijke termijn. Het congres van D66 nam op 9 november jl. een motie aan (ingediend door oud-bestuurslid VTW Marian Louppen) om de verhuurderheffing substantieel verder te verlagen. In een rapport van het Wetenschappelijk Instituut van het CDA wordt ook gepleit voor afschaffing van de verhuurderheffing. 
Tijdens het debat gaf de minister vooralsnog geen krimp. Ze verwees naar de afspraken in het Regeerakkoord en stelde vast dat afschaffing van de verhuurderheffing een gat in de Rijksbegroting oplevert van 1,7 miljard euro. 

Markttoets / marktverkenning
Ook over de markttoets was de Kamer zeer kritisch, waaronder coalitiepartijen CDA en ChristenUnie. De minister antwoordde dat de markttoets inmiddels feitelijk is afgeschaft en vervangen door de marktverkenning. Deze procedure is volgens haar heel simpel en kan binnen vier weken worden afgerond. Zowel Ronnes als Smeulders (beiden voormalige wethouders met wonen in hun portefeuille) wezen erop dat de doorlooptijd voor de realisatie van woningen in de praktijk heel wat langer duurt dan vier weken en dat onnodige hobbels moeten worden weg genomen. De minister verwees op haar beurt weer naar de aangenomen motie-Van Eijs waarin gevraagd werd om een 'gelijk speelveld' voor marktpartijen en corporaties. Ze deed de toezegging om in het eerste kwartaal van 2020 met meer informatie over de effecten van de marktverkenning te komen. 

Vestia
Kamerleden maakten zich zorgen over de volkshuisvestelijke opgave van woningcorporatie Vestia, met name in de zes zogenoemde 'maatwerkgemeenten'. Hamit Karakus heeft als bestuurlijk regisseur in de zomer van 2019 een rapport uitgebracht over die opgave. Hij is nu aan de slag met bestuurlijke tafels om de verkoop van het Vestia bezit in die gemeenten te begeleiden. Onder andere GroenLinks Kamerlid Smeulders benadrukte dat verkoop van sociaal bezit aan andere corporaties essentieel is. De minister zegde toe de Kamer volgend jaar te informeren over de voortgang van de bestuurlijke tafels. Ook over de positie van huurders in de vier kerngemeenten van Vestia werd gesproken. De huurders betalen nu vaak maximaal, terwijl het onderhoud en de verduurzaming van de woningen achterblijven. Zij mogen volgens Kamerleden niet de dupe worden van het financiële wanbeleid uit het verleden. Volgens de minister is uit onderzoek gebleven dat het onderhoud van Vestia als 'redelijk' mag worden aangeduid.

Planning
Aan het einde van het debat noteerde voorzitter Ziengs toezeggingen van de minister om komend half jaar diverse wetsvoorstellen naar de Kamer te zenden, waaronder de Evaluatie van de Woningwet (zomer) en passend toewijzen (zomer). Zij informeert de Kamer nog met brieven over o.a. ATAD, de marktverkenning, verkoopregels en schimmel. 

Beckerman (SP) kondigde een VAO aan (Verslag Algemeen Overleg), waarbij in de plenaire vergadering dan moties kunnen worden ingediend. Deze komt waarschijnlijk pas na het Kerstreces op de agenda. 

De internetconsultatie over de Evaluatie van de Woningwet staat van 30 november 2019 tot 17 januari 2020 open.

2) plenair debat over maximale huursomstijging en lokale mogelijkheid tot een hoger percentage
Halverwege de avond gingen de woordvoerders Wonen in de plenaire zaal in debat over de maximale huursomstijging. Het wetsvoorstel is gebaseerd op het Sociaal Huurakkoord dat Aedes en Woonbond een jaar geleden, in december 2018 sloten. De Kamerleden spraken hun waardering uit voor het Sociaal Huurakkoord. Het wetsvoorstel werd positief ontvangen. Kamerlid Smeulders maakte wel de kanttekening dat het vooral gunstig is voor zittende huurders en nieuwe huurders waarschijnlijk meer gaan betalen. 
In het akkoord is vastgelegd dat huren ook bevroren of verlaagd kunnen worden indien huurders plotseling sterk in inkomen dalen. In de praktijk wordt dit niet altijd door corporaties uitgevoerd. Beckerman stelde voor om deze maatregel algemeen verbindend te verklaren. Daarnaast sprak ze uit dat ook commerciële verhuurders gebonden zouden moeten zijn aan de inflatievolgende huursom. Ook wilde ze vastleggen dat huren alleen mogen stijgen als huurdersorganisaties hiermee instemmen. De minister gaf aan dat dit onderdeel is bij de prestatieafspraken, waar de huurdersorganisatie nu al deel van uitmaakt. Hiertoe diende ze drie moties in.

Op 17 december a.s. wordt over de moties en het wetsvoorstel gestemd.


Veel gezocht