De vier formerende partijen, VVD, D66, CDA en ChristenUnie, hebben woensdag 15 december 2021 hun coalitieakkoord 'Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst' gepresenteerd. Hierbij de belangrijkste punten uit het coalitieakkoord over volkshuisvesting:
De addertjes onder het gras, of de vaak zo genoemde 'kleine lettertjes' staan in de zogenoemde Budgettaire bijlage coalitieakkoord.
Verhuurderheffing: De gehate heffing wordt afgeschaft en gaat vanaf 2023 in gang worden gezet. In 2022 blijft de verhuurderheffing in stand, de begroting van het ministerie van BZK voor komend jaar is net aangenomen in de Tweede Kamer. Aan de lastenkant voor het kabinet staat voor 2023 wat betreft de de verhuurderheffing 0,470 miljard genoteerd, in 2024 0,9 miljard en uiteindelijk in 2025: 1,42 miljard. De coalitiepartijen schrijven hierover: 'Woningcorporaties hebben met de afschaffing van de verhuurderheffing voor de periode 2020 tot en met 2030 voldoende middelen voor de bouw van circa 250.000 sociale huurwoningen, voor het aardgasvrij maken van circa 450.000 woningen en om mede daarmee het corporatieaandeel van 1 miljoen huurwoningen huurwoningen te verduurzamen naar de Standaard en voor de derving als gevolg van een eenmalige huurbevriezing in 2024. Afdwingbare prestatieafspraken per woningmarktregioo met corporaties en medeoverheden behoeven nadere uitwerking en bieden de noodzakelijke borging op deze opgaven te behalen.
Huurtoeslag: het nieuwe kabinet moet aan de slag met een 'hervorming en vereenvoudiging' van de huurtoeslag. In de budgettaire bijlage schrijven de partijen hierover het volgende, na een passage over minimumloon en ouderenkorting: 'Tegelijkertijd hervormen we de huurtoeslag door de maximale huurgrens af te schaffen en over te stappen naar een systeem van normhuren op basis van inkomen. We zorgen dat iedereen deze hervorming kan dragen, met name de laagste inkomens. Elementen die hierbij worden betrokken, zijn: de eigen bijdrage (basishuur), de minimale leeftijd, de maximale huurgrens als criterium, de servicekosten in de berekening van de huurtoeslag en een overgang naar genormeeerde huur in 2 jaar.'
Sneller naar Isolatienorm huur: hierover schrijven de partijen het volgende: 'Verplichte lineaire groei naar de isolatiestandaard voor huurwoningen in 2030, in combinatie met de afschaffing van de verhuurderheffing. Streefgetal in het fiche van Geest is 1 miljoen woningen in 2030 verduurzamen tot de isolatiestandaard. Dit behoeft nadere uitwerking en afspraken met woningcorporaties.'
Eerste reactie VTW: 'De coalitiepartijen hebben de intentie om de grote problemen in de volkshuisvesting aan te pakken en dat is goed nieuws,' aldus directeur Albert Kerssies. 'Dat er weer een minister voor Volkshuisvesting komt met een eigen budget én doorzettingsmacht is broodnodig in deze wooncrisis. Of de minister dat budget ook krijgt, kan ik er zo niet uit opmaken. Het geheel overziend ziet het er overwegend positief uit. Volkshuisvesting krijgt welverdiende aandacht in het coalitieakkoord.'
Over de verhuurderheffing is Kerssies wat kritischer. 'De heffing wordt afgeschaft, maar dat gebeurt in stappen vanaf 2023. Voor het investeringsvermogen van corporaties is het belangrijk dat de heffing verdwijnt.'
Kerssies is verder benieuwd naar de uitwerking van huurverlaging voor de laagste inkomens. 'Ik begrijp die wens van de coalitiepartijen, maar het is nog niet duidelijk welke gevolgen dit heeft voor de financiële slagkracht van de sector. Als dit betekent dat de huurinkomsten van corporaties lager worden, heeft dit ook consequenties. Er wordt ook gesproken over een huurbevriezing in 2024. We gaan de teksten, de mogelijke financiële gevolgen en de toelichtingen van de coalitiepartijen nader bestuderen.'
Op vrijdag 17 december neemt de VTW een podcast op over het nieuwe coalitieakkoord, met als gasten Eelkje van de Kuilen en Albert Kerssies. Deze is in de loop van volgende week beschikbaar om te beluisteren via uw favoriete podcastapp en deze website.
Verder in het politiek nieuwsoverzicht: begroting Wonen 2022 aangenomen, zorgen de normen uit de Omgevingswet voor blokkades woningbouw; Deltacommissaris maakt zich zorgen over klimaatverandering en woningbouw
Begroting Wonen 2022
Succes voor minister Ollongren in de Tweede Kamer: haar begroting is aangenomen. Vooral hadden met name GroenLinks en PvdA hoge eisen aan hun steun gesteld en kwamen ze met amendementen om de begroting in hun richting bij te stellen. De Kamer stemde echter in meerderheid tegen de amendementen. De PvdA had onder andere verlenging van het Volkshuisvestingsfonds voorgesteld en om het vragen van te hoge huren aan te merken als economisch delict. Ook het PvdA-amendement om de beoordelingstermijn bij de Huurcommissie bij tijdelijke huur te verlengen werd verworpen. Minister Ollongren had het amendement in een aparte Kamerbrief ontraden, omdat het voorstel een te grote inbreuk zou doen op de rechtszekerheid van verhuurders.
"Indien de termijn zodanig wordt verlengd, is het mogelijk dat verhuurders worden verplicht om over deze gehele termijn van twee jaar de te veel betaalde huur te moeten terugbetalen. In de situatie waarbij huurder en verhuurder op een normale wijze tot een overeenkomst komen zijn gekomen vind ik de termijn van zes maanden voldoen aan het principe van redelijkheid en billijkheid", aldus de minister, die verder wijst op de Wet goed verhuurderschap die momenteel in voorbereiding is. Deze moet in brede zin de positie van huurders versterken en beschermen tegen malafide verhuurders.
De vraag of GroenLinks en PvdA zich niet verrekend hebben met hun eisen, werd door meerdere beschouwers opgeworpen. Deze partijen kunnen de minister immers in de Eerste Kamer aan een meerderheid helpen. Eerder hadden zij namelijk al aangegeven dat het kabinet hun eisen moeten inwilligen voor steun in de Eerste Kamer, maar het is de vraag of Ollongren nog wel van deze partijen afhankelijk is. Veruit de meeste partijeni in de Tweede Kamer steunden de begroting immers wel. Zo kreeg Ollongren in de Tweede Kamer óók steun van SP en PVV, die meestal stevige oppositie niet schuwen. Als deze partijen in de Eerste Kamer de begroting ook steunen, zit Ollongren op rozen. Extrapolerend naar de Eerste Kamer zou dat namelijk neerkomen op een ruime meerderheid: In ieder geval 43 zetels van de 75 zetels op basis van de partijen die de begroting in de Tweede Kamer steunden.
Normen Omgevingswet
Lokale bestuurders vrezen dat de woningbouw onmogelijk wordt gemaakt door de regels in de nieuwe Omgevingswet. Daarover schreef De Telegraaf afgelopen week. Probleem is volgens de bestuurders dat geluidsregels voor industrie, infrastructuur, windmolens bij elkaar worden opgeteld. Het ministerie wijst er op dat het aan de gemeenten is om die normen vast te stellen. De VVD-Kamerleden Minhas en Koerhuis stelden Kamervragen over het artikel in De Telegraaf 'Woningbouw naar nul door nieuwe wet' (mogelijk alleen abonnees). De antwoorden van de minister volgen.
Deltacommissaris waarschuwt voor woningbouw bij klimaatverandering
De Deltacommissaris waarschuwt dat er bij het plannen van woningbouw te weinig rekening wordt gehouden met klimaatverandering. Volgens hem worden zo'n 820.000 nieuwe woningen gebouwd op plaatsen die te maken krijgen met extreem weer of overstromingen. "Het zijn locaties die kwetsbaar zijn voor overstromingen, wateroverlast, bodemdaling, maar ook voor droogte en hitte", aldus Deltacommissaris Peter Glas. Dit schrijft hij in een advies van 6 december jl.
Reden voor het Tweede Kamerlid Eva van Esch (Partij voor de Dieren) om Kamervragen te stellen.
Het politiek nieuwsoverzicht 'Actueel in de volkshuisvesting' op het gebied van belangenbehartiging wordt door de VTW gemaakt in samenwerking met 1848.nl. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Hans Geurts, senior beleidsmedewerker Public Affairs en Communicatie: h.geurts@vtw.nl // 06 46 87 99 28