De Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland (SVWN) heeft de governancescores van de gevisiteerde corporaties gepubliceerd. En eerlijk gezegd ben ik daar wel een beetje van geschrokken. De conclusie is dat de kwaliteit van de governance sinds 2015 stabiliseert en afgelopen jaar zelfs licht gedaald is. Dit wordt mede veroorzaakt, zo stelt de Stichting, door het relatief grote aantal kleine corporaties dat gevisiteerd is. Want met name bij een aantal kleine corporaties zit het niet goed qua governance. Maar ook bij grotere corporaties is de boel niet altijd op orde. Van de 43 gevisiteerde corporaties in 2017 hadden 12 corporaties die VTW lid zijneen onvoldoende voor één of meerdere onderdelen van de governance.
Niet-naleven Governancode Woningcorporaties
De geconstateerde onvolkomenheden in de governance bij deze corporaties zijn divers. Onder deze twaalf corporaties zijn er meerdere die de verplichte bepalingen in de Governancecode niet hebben nageleefd. Zo worden commissarissen in sommige gevallen niet openbaar geworven (bepaling 3.17), wordt er geen zelfevaluatie gehouden (3.23), ontbreken cruciale documenten zoals reglementen voor de RvC of worden deze niet op de website van de corporatie gepubliceerd (bepaling 3.11). Opvallend was dat bij de meeste van deze twaalf corporaties de zelfreflectie onder de maat was. Niet voldoen aan de verplichte onderdelen van de Governance is in strijd met de lidmaatschapseisen van de VTW. Als voorzitter van de VTW vind ik dit onacceptabel.
De basis op orde
De gevisiteerde periode bij deze corporaties ligt in het (recente) verleden en de corporaties hebben inmiddels actie ondernomen en werken aan verbetering van de governance. Dit is een noodzakelijke stap om die basis weer op orde te krijgen. Het is echter te makkelijk om alleen naar die 12 ‘onvoldoendes’ te kijken en vervolgens enkel te concluderen dat er nu gewerkt wordt aan voldoendes. Het is ook te makkelijk om alleen naar kleine corporaties te kijken, want onvoldoendes voor governance zitten niet exclusief daar.
We kunnen als hele sector niet achterover gaan leunen en er maar vanuit gaan dat het nu allemaal wel snor zit. De basis moet bij iedereen op orde zijn. Bij het VTW Bureau zijn de afgelopen maanden herhaaldelijk vragen binnengekomen die gaan over de basisprincipes van good governance.
Weet u of uw RvC alle verplichte bepalingen uit de Governancecode ook volgt?
Blijvende inspanning
Als beroepsvereniging reiken we u de middelen aan, maar u bent als lid van de VTW en als lid van een RvC’s zelf verantwoordelijk om de good governance in de praktijk te brengen. Het vergt van ons allemaal een blijvende inspanning om alert te blijven op onze interne huishouding.
De VTW is in 2017 gestart met de beweging Toezicht met Passie, waarin vanuit de bedoeling van de corporaties het toezicht van de toekomst wordt vormgegeven. Maar zonder een goede basishouding van toezicht en bestuur heeft deze beweging niet veel waarde. Een gezonde governance basishouding en toezichthouden met passie voor de volkshuisvesting zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Aan alle VTW leden mijn dringende oproep om in uw RvC/RvT regelmatig het gesprek aan te gaan over de basisprincipes van good governance en over Toezicht met Passie.
De visitatierapporten zijn openbaar en terug te vinden op de website van de SVWN. In het nieuwsbericht verderop in deze e-NIEUWS vindt u meer informatie over de governancescores visitaties.