Voorwoord
De relatie tussen de RvC van een woningcorporatie en de externe accountant is van cruciaal belang voor goed intern toezicht. De werkzaamheden van de accountant zijn daar een belangrijk onderdeel van.
De selectie van de accountant door de RvC en het opdrachtgeverschap , vraagt om een goede relatie tussen RvC, bestuur en accountant. En ook een goede relatie tussen bestuur en accountant is een voorwaarde voor een goede controle door de accountant.
Uitgangspunt van het functioneren van de accountant is de wet- en regelgeving, op basis waarvan hij of zij een oordeel geeft over de financiële verantwoording van een woningcorporatie. Daarnaast is het wenselijk dat de accountant door de RvC en het bestuur wordt uitgedaagd én zelf de behoefte voelt om ‘voorbij de cijfers te kijken’. Wat neemt de accountant - naast de formele controle - nog meer waar? Wat valt op? Wat kan naar zijn mening beter in de organisatie?
Door een bredere taakopvatting kan het werk van de accountant aanzienlijke meerwaarde bieden, met name op het gebied van de interne beheersing, besturing en ‘soft controls’ van de organisatie. De RvC en het bestuur moeten de accountant wel de ruimte bieden zijn of haar rol breder op te pakken, zodat de accountant waar nodig een signaal of waarschuwing af kan geven. Daarmee levert het werk van de accountant meer op dan alleen de formele accountantsverklaring.
In deze handreiking geven de auteurs inzicht in wat de RvC van een controlerend accountant kan verwachten en doen zij aanbevelingen die de RvC kan helpen om meer ‘uit de rol van de accountant en zijn werk te halen. En doen zij aanbeveling voor goed opdrachtgeverschap. Naast de formele aspecten van de relatie tussen de RvC, het bestuur en de accountant, komen ook de informele, ‘zachte’ kanten van die relatie aan de orde.
Dit is de derde versie van de handreiking over de externe accountant, geschreven door Ben Spelbos en André Loogman. De vorige versies zijn geschreven door Ben Spelbos en Hans van Vark.
Albert Kerssies, directeur VTW
Guido van Woerkom, voorzitter VTW
OVER DE AUTEURS
Ben Spelbos (1956) is van oorsprong registeraccountant en heeft het merendeel van zijn carrière vervuld in het accountantsvak. Hij heeft bijna 27 jaar gewerkt bij PwC, vanaf 1 januari 1993 tot 1 juli 2011 als partner. Ben was onder meer voorzitter van de sectorgroep Woningcorporaties binnen PwC. Daarnaast was hij gedurende 7 jaar lid en voorzitter (tot 1 januari 2013) van de Werkgroep Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting van de Raad voor de Jaarverslaggeving.
Vanaf 1 juli 2011 opereert hij als zelfstandig bestuursadviseur. Ben vervult al jarenlang bestuurs- en toezichthoudende functie binnen de profit- en non-profit sector.
Ben was lid van de RvC en voorzitter van de auditcommissie bij Portaal in Utrecht en is lid van de RvC en voorzitter van de auditcommissie bij Intermaris in Hoorn; voorzitter van de Raad van Commissarissen van Woningbouwstichting “Samenwerking”in Ouderkerk a/d IJssel alsmede lid van de RvT (tevens voorzitter van de auditcommissie) bij twee zorgorganisaties.
Hij is coauteur van een aantal publicaties over woningcorporaties.
André Loogman (1962) is opgeleid als registeraccountant en heeft het merendeel van zijn carrière als accountant gewerkt bij PwC, vanaf 1 juli 2001 tot 1 juli 2016 als partner. André was onder meer voorzitter van de sectorgroep Gezondheidszorg en oprichter van de PwC Academy. Daarnaast was hij gedurende 12 jaar lid en voorzitter (tot 1 juli 2016) van de Werkgroep Gezondheidszorg van de Raad voor de Jaarverslaggeving.
Vanaf 1 juli 2016 is hij actief als zelfstandig bestuursadviseur en commissaris/toezichthouder. André is lid van de RvC en auditcommissie van Habion en lid van de Raad van Toezicht en voorzitter van de auditcommissie bij vier zorgorganisaties. Verder is hij strategisch partner van EQili en docent bij het Nationaal Register voor Commissarissen en Toezichthouders.